سجایای اخلاقی پیامبراسلام(صلوات الله علیه وآله)قسمت دوّم

 

مهربانی وخوشرویی

پیامبر(صلوات الله علیه وآله)، بسیار مهربان وخوش رو بودند. تا آنجا که حضرت را بسّام می گفتند: «إِنّهُ کانَ ضَحّاکَاً بَسَّاماً »1. آن حضرت در برخورد با افراد، چنان صمیمی رفتار می کرد که دیگران گمان می کردند که فرد مورد خطاب پیامبر، محبوب ترین افراد نزد ایشان است.2

قرآن می فرماید: « فَبِما رَحمةٍ مِنَ اللهِ لِنتَ لَهُم وَلَو کُنتَ فَظَّاً غَلِیظَ القَلبِ لَانفَضُّوا مِن حَولِکَ »3 به لطف ورحمت خداست که تو با مردم نرم خو هستی؛ اگر تندخو بودی، مردم از گرد تو پراکنده می شدند.
پیامبر(صلوات الله علیه وآله)،  با مسلمانان مهربان ودر عین حال « أَشِدّاءَ عَلَی الکُفّار»4 ؛ نیز بود، یعنی با کافران به تندی برخورد می کرد.
حضرت رسول(صلوات الله علیه وآله) همیشه در سلام کردن مقدّم بودند، شخصی خدمت پیامبر(صلوات الله علیه وآله) رسیدو گفت: صباح الخیر رسول خدا فرمودند: ألسَّلام علیکَ و رحمَةُ الله. یعنی شیوه من در برخورد با مردم سلام است. باید در سلام کردن پیش قدم باشیم. در روایت آمده است که: «پیامبر(صلوات الله علیه وآله) به هرکس می رسید فقیر وغنی، بزرگ وکوچک سلام می کرد.5
أنس می گوید « در خدمت رسول خدا(صلوات الله علیه وآله) بودم، که عرب جاهلی وارد شد. جنس عبای مبارک پیامبر(صلوات الله علیه وآله) برد یمانی و حاشیه اش بسیار خشن و سخت بود؛ عرب جاهل، چنان عبای آن حضرت را کشید که آثار حاشیه آن لباس بر گردن پیامبر ماند، امّا آن حضرت خندیدو فرمود: چه می خواهی؟ گفت: از آن درهم ودینارهای زیادی که داری، مقداری به من بده! پیامبر فرمودند: به او عطا کنید»6رسول خدا(صلوات الله علیه وآله) در عین بخشش ورأفت، هیچ گذشتی در اجرای احکام خدا نداشتد چرا که خداوند، مماشات در این امور را نمی پسندد.
حکم خدا هرچه هست باید به آن عمل نمودکه درقرآن آمده است:
ولاتَرکَنُوا إِلَی الَّذِینَ ظَلَمُوا فَتَمَسَّکُمُ النّارُ7 (به ظالمان اعتماد نکنید که آتش را لمس خواهید کرد).
برخی با تمسّک به انواع بی دینی، قصد نابودی دین را دارند. آن ها با تمام افکاری که عقاید واحکام اسلامی را زیر پا می گذارد، دست دوستی می دهند؛ امّا نمی توانند نیروهای خودی را تحمل کنند وبا اندک اختلاف سلیقه ای، یکدیگر را طرد می کنند. سنّت وسیره پیامبر(صلوات الله علیه وآله) مارا در برخورد با این افراد به سرسختی وعدم مماشات و سازش رهنمون می سازدو صد البته که برخورد با این افراد منافاتی بامهربانی و خوشرویی نسبت به مؤمنین ندارد. قرآن کریم نیز در مورد پیامبر ومسلمانان راستین می فرماید: « أَشِدّاءَ عَلَی الکُفّارِ رُحَماءُ بَینَهُم».

1. طبقات الکبری، ج1، ص 365

2. محجة البیضاء ، ج 4، ص 132

3. آل عمران، آیه 159

4. فتح، آیه 29

5. وسائل الشیعه، ج5، ص54

6. الترغیب والترهیب، ج3، ص418

7. هود، آیه 113

پایگاه فرهنگی هنری تکناز