"مدثر" هفتاد و چهارمین سوره قرآن است که مکی و 56 آیه دارد. «مدثر» از نام های رسول خداست چنانکه در زیارتی خطاب به ایشان آمده است: «السلام علیک ایها المدثر». 1
بـدون شـک مـخـاطب در این آیات شخص پیامبر(ص) است هرچند تصریحى به این عنوان در آن نشده ، ولى قرائن موجود در این آیات بیانگر این واقعیت است.
نخست مى فرماید: «اى جامه خواب به خود پیچیده» و در بستر آرمیده (یـاایها المدثر).
(آیه)ـ «برخیز و انذار کن» و عالمیان را بیم ده (قم فانذر) که وقت خواب و استراحت گذشته ، و زمان قیام و تبلیغ فرارسیده است.
مـشرکان عرب در آستانه موسم حج جمع شدند، و سران آنها مانند ابوجهل ، و ابوسفیان ، و ولیدبن مـغـیـره ، و نـضربن حارث ، و به مشورت پرداختند که در برابرسؤالات مردمى که از خارج به مکه مى آیند، و جسته گریخته مطالبى درباره ظهور پیامبر اکرم(ص) شنیده اند چه بگویند؟
اگـر هر کدام بخواهند جواب جداگانه اى بدهند، یکى کاهنش خواند، و دیگرى مجنون ، و دیگرى سـاحـر، ایـن تـشـتـت آرا اثر منفى خواهد گذاشت ، باید با وحدت کلمه به مبارزه تبلیغاتى برضد پیامبر(ص) برخیزند!.
بعد از گفتگو به اینجا رسیدند که بهتر از همه این است که بگویند: "ساحر" است ! زیرا یکى از آثار پـدیـده "سحر" جدائى افکندن میان دو همسر، و پدر و فرزنداست ، و پیامبر با عرضه آئین اسلام چنین کارى را انجام داده بود!.
ایـن سـخن به گوش پیامبر(ص) رسیده سخت ناراحت شده و بیمارگونه و غمگین به خانه آمد و در بستر آرمید که آیات فوق نازل شد و او را دعوت به قیام و مبارزه کرد.
سوره مدثر به نقلی نخستین سوره‌ای است که بعد از دعوت آشکار بر پیامبر اسلام نازل شد. و در این مورد نظر مفسران مختلف است که برای اختصار از بازگو کردن آن خودداری می کنیم .
رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم در فضیلت این سوره فرمودند: هر که سوره مدثر را قرائت نماید ده برابر کسانی که رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم را در مکه تصدیق یا تکذیب کردند حسنه عطا می شود
محورهای اصلی سوره:
-دعوت پیامبر اسلام به قیام و انذار و ابلاغ آشکار و صبر و استقامت
-اشاره به رستاخیز، و صفات دوزخیان
-ویژگی های دوزخ توأم با انذار کافران.
-تأکید بر امر رستاخیز از طریق سوگندهای مکرر.
-ارتباط سرنوشت هر انسانی با اعمال او
-ویژگی‌های بهشتیان و دوزخیان و سرنوشت هرکدام از آنها
– چگونگی فرار افراد جاهل و بی خبر و مغرور و خودخواه از حق
فضیلت و خواص سوره :
رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم در فضیلت این سوره فرمودند: هر که سوره مدثر را قرائت نماید ده برابر کسانی که رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم را در مکه تصدیق یا تکذیب کردند حسنه عطا می شود.2
در روایتی از امام باقر علیه السلام نقل شده است: کسی که در نمازهای واجبش سوره مدثر را قرائت نماید بر خداوند واجب است او را با پیامبر اکرم همراه و هم درجه قرار دهد و در زندگی دنیایی شقاوت و بدبختی به او نمی رسد.3
آثار و برکات سوره
توفیق حفظ قرآن
در سختی از امام صادق علیه السلام روایت شده است: کسی که بر قرائت این سوره مداومت ورزد اگر خواستار حفظ قرآن باشد به حفظ آن توفیق می یابد و اگر بیشتر از آن بخواهد خداوند به او اعطا می کند.4
…………………………………………
پی نوشت ها :
(1) بحار الانوار، ج15، ص151
(2) مجمع البیان ج10,ص
(3)ثواب الاعمال، ص120
(4) تفسیرالبرهان، ج5، ص521
تهیه و تنظیم : پایگاه تکناز
